هیچ وقت برای شروع مسواک زدن دهان نوزاد زود نیست. حتی قبل از رشد اولین دندان، باکتری‌ها در دهان نوزاد رشد می‌کنند.

باکتری‌ها از کجا می‌آیند؟

قندهای موجود در مکمل‌ها و شیر مادر، مقصرهای اصلی این مشکل هستند. زمانی که قندها بر روی لثه‌های نوزاد قرار می‌گیرند، می‌توانند باعث تجمع باکتری‌ها شوند. در حالی که همه‌ی افراد مقداری باکتری در دهان خود دارند، هدف شما باید پیشگیری از تجمع وسیع باکتری‌ها باشد چرا که این امر می‌تواند در آینده منجر به مشکلات سلامت دندان شود.
در طی ماه‌های اولیه مهم است که از خوابیدن نوزاد با بطری شیر یا آبمیوه نیز جلوگیری کنید. زمانی که کودک شما در حین نوشیدن به خواب می‌رود، نوشیدنی‌ها زمان بیشتری در دهان او باقی مانده و باعث افزایش باکتری‌های موجود در دهان و مشکلات بعدی می‌شوند.

استفاده از مسواک انگشتی سیلیکونی در زمان رشد دندان‌های نوزاد می‌تواند گزینه‌ی بسیار مناسبی باشد؛ از مسواک انگشتی علاوه بر تمیز کردن دندان, می‌توان برای تمیز کردن لثه‌ی کودک نیز استفاده کرد. چرا که مسواک‌های معمولی باعث آسیب به لثه‌ها شده و کودک نسبت به مسواک زدن حس بدی پیدا   می‌کند. همچنین می‌توانید مسواک انگشتی سیلیکونی را درون فریزر قرار داده و از آن به عنوان روشی عالی و ملایم برای تسکین ناراحتی‌های زمان رشد دندان استفاده کنید. همه‌ی مسواک‌های سیلیکونی قابلیت ضدعفونی در آب جوش را دارند.

اولین دندان نوزاد شما بین 6 ماهگی تا 1 سالگی رشد خواهد کرد با این حال این زمان ممکن است در کودکان مختلف متفاوت باشد. اولین مسواک استفاده شده برای نوزاد باید از جنس سیلیکون بوده و یا موهای آن از جنس نایلون نرم باشند.

بهداشت دهان و دندان برای نوزادان

یکی از بهترین راه‌ها برای آموزش بهداشت دهان و دندان به کودکان، رعایت آن از ابتدای مسیر است.
این کار علاوه بر زمینه سازی برای عادت‌های بهداشتی مناسب، می‌تواند راه خوبی برای تعامل نوزاد و والدین باشد. تمیز کردن دهان نوزاد می‌تواند به زمانی برای در آغوش گرفتن و ارتباط برقرار کردن با نوزاد تبدیل شود.

اهداف این روند باید موارد زیر را شامل شوند:

• ایجاد عادت مسواک زدن حداقل 2 بار در روز
• تمیز نگه داشتن دهان نوزاد
• کمک به نوزاد برای عادت به داشتن دهان تمیز

این اهداف بسیار ساده هستند, ولی بسیاری از والدین نمی‌دانند از چه زمانی باید مسواک زدن دندان‌ها و لثه‌های نوزاد خود را شروع کرده و یا چگونه نحوه‌ی مسواک زدن را به کودک خود آموزش دهند.

مسواک‌های انگشتی سیلیکونی که بسیار نرم و بدون آسیب هستند، اولین نقطه‌ی شروع برای بهداشت دهان و دندان کودکان به شمار می‌آیند. با تصور غلط اینکه مسواک برای کودکان زیر یک سال زود است خود را گول نزنید. بهداشت دهان کودکان همانند بزرگسالان نیز مهم است.

۰ تا ۶  ماهگی

زمانی که نوزاد متولد می‌شود دندان نخواهد داشت بنابراین نیازی به استفاده از مسواک و خمیردندان واقعی برای تمیز کردن دهان او نخواهید داشت. ولی مسواک زدن لثه‌ها به طور منظم می‌تواند روش مناسبی برای ایجاد عادت تمیز کردن دهان به طور مرتب باشد.

مسواک زدن لثه‌های نوزاد کار سختی نیست. پس از غذا خوردن، یک حوله‌ی تمیز و مرطوب و یا مسواک لثه نوزاد را برداشته و با انگشت اشاره‌ی خود آن را به آرامی بر روی لثه‌های نوزاد بکشید. از آن جایی که نوزاد چند بار در روز غذا می‌خورد، این کار را دو بار در روز انجام دهید درست مانند روند مسواک زدن.

در حالی که استفاده از حوله می‌تواند برای تمیز کردن لثه‌های نوزاد کاملاً مناسب باشد، می‌توانید از حوله‌های انگشتی نیز استفاده کنید. این حوله‌های انگشتی یکبار مصرف بسیار نرم بوده و به خوبی لثه‌های نوزاد شما را تمیز خواهند کرد. شما می‌توانید این حوله‌ها را در داروخانه‌ها تهیه کنید.

به طور میانگین، اولین دندان نوزاد در سن 6 ماهگی رشد می‌کند. هفته‌های منتهی به رشد دندان اول می‌تواند برای نوزاد شما ناراحت کننده بوده و باعث ترشح زیاد بزاق و جویدن اشیا توسط او شود. در این زمان ممکن است به فکر قطع روند منظم تمیز کردن لثه‌ها بیفتید ولی این کار در این دوره ضروری‌تر از قبل خواهد بود. چرا؟

-اول از همه، این‌ها علائم رشد اولین دندان نوزاد شما هستند. زمانی که اولین دندان رشد کند، مسواک زدن اهمیت بسیار بیشتری خواهد داشت.
-دوم اینکه، شما با تمیز کردن دهان نوزاد می‌توانید لثه‌های دردناک او را به آرامی ماساژ دهید. فشار دادن ملایم لثه‌های ملتهب می‌تواند در تسکین درد و ناراحتی ناشی از رشد دندان بسیار موثر باشد.

 نکته: از آنجایی که امکان انتقال باکتری از دهان شما به کودک امکانپذیر است از استفاده‌ی مشترک از لیوان، قاشق و چنگال اجتناب کرده، پستانک آن‌ها را با دهان خود تمیز نکرده و از دهان خود برای تست دمای شیشه شیر استفاده نکنید.

از 6 تا 12 ماهگی

اکثر نوزادان در این دوره دندان در می‌آورند و شما شاهد بزاق زیاد و تمایل برای جویدن اشیا خواهید بود.
حال که دندان‌ها در حال رشد هستند باید اولین برنامه برای تمیز کردن مرتب دندان‌های نوزاد را اجرا کنید. از آن جایی که پوسیدگی دندان سن و سال نمی‌شناسد، توصیه می‌شود که در عرض 6 ماه پس از رشد اولین دندان و یا تا سن 1 سالگی، نوزاد را برای ویزیت دندانپزشک ببرید.

همچنین در طی این دوره بهتر است که بطری را از نوزاد خود گرفته و به او لیوان بدهید. استفاده از بطری شیر به خودی خود ضرری نخواهد داشت؛ ولی با به راه افتادن نوزاد، والدین به او اجازه می‌دهند تا بطری شیر را به دنبال خود برده و به تدریج از آن استفاده کند. این عادت باعث افزایش تماس دهان با قندهای موجود در مکمل‌ها، شیر مادر و آبمیوه شده و خطر بروز پوسیدگی دندان را افزایش می‌دهد.

زمانی که نوزاد شما به سن کافی برای نگه داشتن لیوان رسید، بهتر است از لیوان‌های بچگانه برای او استفاده کنید. ولی به او اجازه ندهید همانند بطری به صورت تدریجی از محتویات لیوان خود بخورند. این زمان می‌تواند موقعیت مناسبی برای ایجاد عادات غذایی و میان وعده‌ها باشد. در صورتی که کودک شما تشنه بود، او را بر روی صندلی خود نشانده و به او اجازه دهید تا زمان رضایت کامل از نوشیدنی خود بنوشد و پس از آن لیوان را از او بگیرید. در مقابل تمایل کودک خود برای به خواب رفتن با بطری یا لیوان مقاومت کنید. اگر به خواب رفتن کودک شما سخت شده است، راه‌های متعدد دیگری برای کمک به خوابیدن کودک وجود دارند.

چه زمانی باید مسواک زدن دندان‌های کودک را شروع کنم؟

تا زمانی که اولین دندان کودک شما رشد می‌کند، از روش پاکسازی لثه که در بالا توضیح داده شده استفاده کنید. در این زمان نیازی به استفاده از مسواک نبوده و این کار می‌تواند برای نوزاد شما ناخوشایند باشد.
آیا نمی‌دانید چه زمانی باید مسواک زدن را برای کودک خود شروع کنید؟

زمانی که اولین دندان نوزاد شما رشد کرد از یک مسواک نرم و مخصوص استفاده کنید. ولی تمیز کردن لثه‌های نوزاد را متوقف نکنید! حتی زمانی که اولین دندان نوزاد شما رشد کرد، لثه‌های او همچنان در تماس با خوراکی‌هایی قرار می‌گیرند. تمیز کردن لثه‌ها تا زمانی که دندان‌های کافی برای پوشاندن سطح لثه‌ها وجود داشته باشد ضروری خواهد بود. این کار ناراحتی نوزاد در زمان رشد دندان‌های جدید را نیز تسکین خواهد داد.

زمانی که اولین دندان نوزاد رشد می‌کند، زمان آن فرا رسیده که برای ویزیت به دندانپزشک مراجعه کنید. این کار ممکن است غیرعادی به نظر برسد چرا که بسیاری از افراد دندانپزشک را تنها مسئول ‌ترمیم دندان‌های خراب می‌دانند. ولی این اتفاق در اولین ویزیت نوزاد نخواهد افتاد. هدف از اولین ویزیت دندانپزشک، راهنمایی در مورد عادات مناسب بهداشت دهان و دندان، بررسی وضعیت سلامت دندان‌ها خواهد بود. این کار همچنین به کاهش استرس کودک شما برای مراجعه‌های بعدی به دندان پزشک کمک خواهد کرد.

مراجعه‌ی منظم به دندان پزشک کودکان نیز می‌تواند نشانه‌ای برای تعهد شما نسبت به سلامت دهان و دندان کودکتان باشد. دندان پزشک کودکان تجربه‌ی زیادی در زمینه‌ی درمان اطفال داشته و می‌تواند منبع اطلاعاتی بسیار عالی برای والدین باشد چرا که همه چیز در مورد دندان‌های کودکان را می‌داند. او همچنین نسبت به بهداشت دهان و دندان کودک شما در بلند مدت متعهد بوده و می‌تواند زمان زیادی را برای کودک شما صرف کرده و او را با مسواک زدن و اصول بهداشت دهان آشنا کند.

کودک من از چه مسواکی باید استفاده کند؟

برخی از والدین از حوله به سراغ مسواک‌های نرم می‌روند ولی برخی دیگر از افراد استفاده از مسواک‌های انگشتی سیلیکونی در این بین را ترجیح می‌دهند. مسواک‌های انگشتی سیلیکونی دارای لبه‌هایی بوده که به تمیز کردن دندان‌های کودک کمک کرده و باعث می‌شوند او احساس خوبی داشته باشد. زمانی که کودک شما برای استفاده از مسواک کودکان آماده شد، گزینه‌های مختلفی پیش روی شما قرار خواهند داشت. مسواک‌های کودکان برای گروه‌های سنی خاص طراحی شده و شما می‌توانید بهترین مسواک را برای کودک خود از داروخانه تهیه کنید. مسواک‌های استفاده شده برای کودکان معمولاً دسته‌ی پهن‌تری دارند تا کودک بتواند به آسانی آن را در دست بگیرد. همچنین این محصولات در رنگ‌ها و شکل‌های مختلفی وجود دارند تا کودک برای مسواک زدن تشویق شود